De grote uitdaging is om over je psyche en je strategische zelf heen te stappen en de openheid als vertrekpunt te nemen.

De motivatie om in beweging te komen wordt dan ook vaak gezocht en gevonden in externe factoren. De functie, de organisatie, de leidinggevende of de collega’s. Soms is ook de verandering die iemand in de nabije omgeving doormaakt een reden om zelf ook maar eens in beweging te komen. Als dit de reden is om een volgende stap te zetten dan is dit vaak een beetje verkrampt, er zit een spanning op. De grondhouding is dat er iets moet veranderen vanuit een ontevredenheid.

Ontwikkelen vanuit openheid

Eerst iets over wat je mogelijk kan weerhouden om een volgende stap te zetten. Bijna iedereen heeft vanuit zijn jeugd verdedigingsmechanismen ontwikkeld om zich te beschermen tegen pijn, onzekerheid, het niet weten om zo een veilige omgeving te creëren. Dit doen we ook in ons werk, we houden ervan om in een vertrouwde omgeving te werken met fijne collega’s en taken uit te voeren waarvan we zeker zijn dat we het kunnen. Als we dan ook nog met enige regelmaat een compliment krijgen dat we het goed doen en hiervoor beloond worden is het wel OK.

Wat we vaak vergeten is, dat dit dus leven in een zelfgemaakte (geconditioneerde) wereld is waarin we ook veel achter ons hebben gelaten. Zaken als openheid, vertrouwen, gemak, soepelheid, energie, spontaniteit en humor. We hebben ons vastgezet in onze eigen veilige cocon.

De juiste kant opkijken

Je zult nu denken: “Hoe kom je daar nu vanaf? Daar zit hem nu juist de crux. Het is zaak om niet te gaan sleutelen en graven in je verleden om daar alles goed te gaan maken, zodat je eindelijk verder kunt. Beter is te accepteren dat dit nu eenmaal zo is en je te richten op openheid om zo je overlevingsgerichtheid los te laten en te gaan vertrouwen dat je al vrij bent en dat dit altijd aanwezig is. Je kijkt alleen vaak de andere kant op.

Jezelf vastzetten

Maar hoe doe je dat leven vanuit openheid en vrijheid? En dan klinkt het een beetje flauw om te zeggen door juist niet zo veel te doen, maar toch zit hier wel een kern van waarheid in. We zijn nogal geneigd om veel vanuit aannames, beelden of ideeën onze eigen film te maken die wij dan vervolgens als werkelijkheid zien, of die er ons van weerhouden om iets te gaan doen. Als ik de staatsloterij win dan……, als ik het voor het zeggen zou hebben dan….., ik heb het op dit moment echt te druk, maar dat is tijdelijk als er meer ruimte is ga ik zeker…. In het weekeinde zit ik vol goede ideeën en energie, maar op mijn werk komen die er op een of andere manier niet meer uit. Het lijkt wel of ik dichtga als ik hier de afdeling op loop. Allemaal constructen die we zelf maken en die niet waar zijn. We “verietsen” alles en daarmee zijn we er niet mee vrij van. We zetten ons zelf vast in een zelfgecreëerde schijnwerkelijkheid.

Blijf precies hier zoals het nu is, geluksvogel

Wat we dus te doen hebben is waar laten zijn dat we de hele dag door onze eigen filmpjes aan het maken zijn en dat we ons niet de tijd gunnen om er bij stil te staan hoe het nu echt is. Een mooie zin vind ik altijd “Blijf precies hier zoals het nu is, geluksvogel”. We nemen daar onvoldoende tijd voor en beseffen vaak niet wat een geluksvogels we zijn. Het vergt ook veel oefening om dit te kunnen, echt waarnemen zoals het is zonder het in te kleuren. En dat is ook lastig en dat lukt je ook bijna niet alleen, ga er maar vanuit dat alle mechanismes die je je in de afgelopen 20, 30 of zelf nog meer jaren hebt eigen gemaakt niet zomaar kunt veranderen. We noemen dit ook wel de kracht van onze psyche. Onze “oude werkelijkheid” zoals we die kennen vanuit onze jeugd en die gericht is op veiligheid en het voorkomen van pijn. Deze psyche zal alles in het werk stellen om maar niet te veranderen. Dus elke keer als je je voorneemt om een stap te zetten of in andere woorden een risico te nemen zal je psyche zeggen, doe maar niet joh, denk er eerst nog even over na, weet je het wel zeker dat je dit wilt. En zo halen we vaak de vaart uit te verandering en gaan we op de vertrouwde voet verder. Dit noemen we ook wel strategisch handelen. Je strategische zelf en je psyche zorgen ervoor dat we niet veranderen en daar ook tevreden mee kunnen zijn.

Je intrinsieke motivatie

De grote uitdaging is dus om over je psyche en je strategische zelf heen te stappen en de openheid als vertrekpunt te nemen. Wat zijn stapjes die je hierin kunt zetten? Een van de belangrijkste dingen is weten wie je bent en wat je wil, wat is jouw intrinsieke motivatie?

Een coach kan je hierin goed ondersteunen door je vragen te stellen en je een spiegel voor te houden, wandelen met een kritische vriend of vriendin die je goed kent maat niet ontziet. Meer zelfonderzoek is ook goed, één van de dingen die je hierin kunt doen is de oefening kernkwaliteiten.

Met deze oefening krijg je beter zicht op wat je kwaliteiten zijn die je bij je geboorte hebt meegekregen, maar ook je valkuilen die je er gratis bijkreeg en die heel leerzaam zijn. Wil je weten wat je ontwikkelingsmogelijkheden zijn? Kijk dan goed naar je uitdagingen. En wil je ontdekken wat je grootste struikelblokken zijn die je ontwikkeling in de weg staan, kijk dan eens goed naar je allergieën en wees bereid om te reflecteren.

Leestips

Boeken die je hierin kunnen ondersteunen en inspireren zijn:

Zie, je bent al vrij! – Hans Knibbe
Geïnspireerd leven en werken – Paula van Lammeren en Rianne van Rijsewijk
Hé ik daar …..?! – Daniel Ofman